30 Eylül 2012 Pazar

30 Eylül Dünya Çeviri Günü Kutlu Olsun!


İmla ve Noktalama İşaretleri




Bu aralar birçok kişinin gözünden kaçan şeyin, çeviri işinde çalışan kişilerin imla kurallarını ve noktalama işaretlerini çok iyi bilmesinin gerekliliği olduğunu düşünüyorum. Aslında sırf çeviri işi yapanların değil, yazılı basında ve eğitim sektöründe çalışan herkesin bu kuralları birçok kişiden daha iyi bilmesi gerekir. Ülkemizde bu anlamda genel bir eksiklik var zaten. Özellikle afişleri yazan kişilerin yaptığı hatalar beni deli ediyor. Reklam panolarında, yol kenarlarındaki levhalarda, gazetelerde, dergilerde böyle hatalar görmeye tahammül edemiyorum. Sıradan vatandaş daha “de/da”nın yazılışını ayırt etmekten aciz (ya da önemsemiyor) ama bari siz yapmayın.
Peki insan hiç mi merak etmez? Bu işi yapıyorsan, işin yazı yazmaksa, o dilin nasıl doğru bir şekilde yazıya döküldüğünü de bilmen gerekir. Bir dil öğretmeninin tahtaya sürekli yazım hatalarıyla dolu cümleler yazdığını düşünsenize! Öğretmenlerin bir tür ‘taşıyıcı’ olduklarını düşünürsek, kendi ne biliyorsa çocuklara da onu öyle öğretecektir. Dolayısıyla, gözü “de/da” ya da “ki” ekini yanlış şekillerde görmeye alışmış öğrenciler onu bir zaman sonra kabullenecek ve doğru sanıp o şekilde kullanmaya başlayacak. Aynı risk gazete/dergi editörünün, redaktörün elinden çıkan yayında, çevirmenin elinden çıkan kitapta da var. Yazım ve noktalama hatalarıyla dolu bir metni okuyan bir okur, eğer bu konuda doğru bilgisi yoksa zamanla bu yanlış kullanımı doğru kabul etmeye başlayabilir.
Son zamanlarda, özellikle de sosyal paylaşım sitelerinin çok popüler olduğu bu günlerde yapılan yazım yanlışları beni son derece rahatsız ettiğinden bu konuya dikkat çekmek istedim. Biraz daha özen, biraz daha dikkat etmek gerekiyor. Emin değilseniz, doğrusunu öğrenmek için Türk Dil Kurumu’nun sitesine bakabilirsiniz:

www.tdk.gov.tr